::สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฎลำปาง::

ประเพณีแฮกนา

เดือน : เดือน 11 เหนือ

ชื่อเรียกอื่นๆ : -

โดย : สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง

คำอธิบายประเพณี

เมื่อเริ่มเข้าสู่ฤดูฝน ฤดูการทำนาจึงเริ่มขึ้น ก่อนที่จะมีการหว่านไถเพาะปลูก จะมีพิธีแฮกนา คือการบอกกล่าวเจ้าที่เจ้าทาง แม่โพสพ และแม่ธรณี เพื่อขออนุญาตในการเพาะปลูก และความเป็นสิริมงคลได้ผลผลิตที่ดี ไม่มีสัตว์ แมลงมารบกวน การจะประกอบพิธีแฮกนา ต้องตรวจหาฤกษ์งามยามดีตามความเชื่อของชาวล้านนา แต่ทั่วไปที่ง่ายก็จะถือเอาวันอาทิตย์หรือวันพฤหัสบดี การเตรียมเครื่องพลีกรรมนั้นประกอบด้วย เครื่องพลีกรรมท้าวทั้งสี่ เครื่องพลีกรรมแม่โพสพ และเครื่องพลีกรรมแม่ธรณี หลังจากเตรียมเครื่องพลีกรรมพร้อมแล้ว จุดธูป เทียนบูชาประกอบพิธีโดยจะกล่าวสังเวยท้าวทั้งสี่ก่อน แล้วจึงกล่าวคำสังเวยแม่โพสพและแม่ธรณีตามลำดับจนเสร็จพิธี จากนั้นก็เริ่มไถ

การเริ่มไถนั้น นอกจากวันดี แล้วชาวนาจะคำนึงถึงพญานาคให้น้ำในวันปีใหม่สงกรานต์ด้วยว่า ปีนี้นาคหันหัวไปทางทิศไหน การแรกไถก็จะเริ่มจากทิศหัวนาคไปยังทิศหางนาค ไม่ย้อนทาง อันจะเป็นการทวนเกล็ดนาค และไม่ไถในทิศตามขวางของลำตัวนาค เพราะถือว่าเป็นการต้านทานฤทธิ์พญานาคผู้ดูแล ส่งผลต่อความเป็นไปในการไถนา เช่น ไถหัก ควายตื่นกลัว คนไถได้รับอันตราย รวมไปถึงข้าวกล้าและผลผลิตในนาเสียหายได้

ขอบคุณรูปภาพจาก : Website ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยแม่โจ้

ขอบคุณรูปภาพจาก : ผู้ใช้ Facebook Kamjackk Wangwong