ข้อมูลทั่วไป อำเภอวังเหนือ

---

คำขวัญประจำอำเภอ

พญาวังเรืองนาม พระธาตุงามเรื่องชื่อ น้ำตกสวยเลื่องลือ นามนี้คือวังเหนือ

ประวัติความเป็นมา

อำเภอวังเหนือเดิมชื่อว่า เมืองวัง หรือ เวียงวัง สันนิษฐานว่าได้ตั้งขึ้นในสมัยพุทธศตวรรษที่ 6 (พ.ศ. 500-599) ซึ่งปรากฏตามหลักฐานในหนังสือพงศาวดารชาติไทยเล่ม 2 ของพระบริหารเทพธานี ได้กล่าวถึงแว่นแคว้นยวนเชียง (หน้า 4 บรรทัดที่ 4-6) ว่า เมื่อภายหลัง พ.ศ. 590 แว่นแคว้นยวนเชียงก็แยกตั้งบ้านเมืองออกไปทางทิศตะวันตกอีกหลายเมือง เช่น เวียงกาหลง (เวียงป่าเป้า) เวียงฮ่อ ดงเวียง เมืองวัง (วังเหนือ) แจ้ห่ม เป็นต้น และในหนังสือประวัติศาสตร์เชียงรายซึ่งจัดพิมพ์ในงานฉลอง 25 พุทธศตวรรษ หน้า 13 ก็ปรากฏความคล้ายกันคือ ในราวพุทธศตวรรษที่ 5 มีพวกไทยถอยร่นจากตอนใต้ประเทศจีนปัจจุบันมาสมทบกับพวกไทยที่เมืองเชียงลาวเพิ่มขึ้นมากทุกที ซึ่งขยายเมืองให้กว้างขวางออกไปอีก เรียกว่า แคว้นชุนยางหรือยวนเชียว มีอาณาเขตแผ่ไปถึงหลายเมือง เช่น เวียงกาหลง (เวียงป่าเป้า) แจ้ห่ม เวียงฮ่อ ดงเวียง เวียงวัง (วังเหนือ) และเชียงแสน ทั้งนี้ภายหลัง พ.ศ. 590 เป็นต้นมา พุทธศตวรรษที่ 18 (ราว พ.ศ. 1713) กาลสมัยแห่งราชอาณาจักรโยนกบุรีศรีช้างแสนถูกกองทัพเจ้าคำฟ้าหรือขุนเสียขวัญฟ้าแห่งอาณาจักรเมายกมาตีจนพ่ายแพ้ ด้วยการนำของพระเจ้าไชยศิริแห่งเมืองไชยปราการได้เผาบ้านเมืองก่อนอพยพกองทัพประชาราษฎรขอบขัณฑสีมาผ่านเข้ามาในเขตเมืองวัง และพักขบวนทัพ ณ เขาดอยด้วน ก่อนจะอพยพประชาราษฎรล่วงไปถึงเมืองแปบ (เมืองกำแพงเพชร) ในขณะนั้น กลุ่มคนในขบวนอพยพดังกล่าวจำนวนหนึ่งได้แยกตัวออกมาตั้งบ้านสร้างเมืองอยู่ ณ เมืองวัง บริเวณแถบต้นแม่น้ำวังอันเป็นแหล่งพื้นที่อันอุดมสงบสมบูรณ์ โดยการนำของเจ้าพ่อพญาวัง และในยุคนี้มีการค้าขายและผลิตสินค้า ประเภทถ้วยชามเครื่องปั้นดินเผาผางประทีป ที่มาจากเตาเผาสันกำแพง เชียงใหม่ เตาเผาพาน เชียงราย หรือเตาเผาวังเหนือ เวียงกาหลง และมีการค้นพบชิ้นถ้วยที่ผลิตในยุคราชวงค์หมิงประเทศจีน ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาในอดีตเกิดภาวะสงครามขึ้นระหว่างพม่ากับล้านนา ทำให้ผู้คนต่างหนีภัยไปในทิศทางต่าง ๆ จนกลายเป็นสภาพเมืองร้าง จนถึงช่วงระหว่าง ปี พ.ศ. 2373 เมืองวังกลับคืนสู่สภาพความเป็นชุมชนเมืองอีกครั้งหนึ่ง หลังจากพม่าสิ้นอำนาจการปกครอง ในสมัยพระเจ้ากาวิละสามารถขับไล่พม่าได้สำเร็จ พ.ศ. 2435 มีการแบ่งการปกครองเป็นแบบระบบภูมิภาคและระบบเทศาภิบาล เมืองวังเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง โดยส่วนราชการที่ดำเนินการบันทึกเป็นชื่อ ตำบลวังเหนือ ชื่อเมืองวังจึงเรียกเป็นวังเหนือมาจนปัจจุบัน พ.ศ. 2481 ตำบลวังเหนือได้รับการยกฐานะเป็น กิ่งอำเภอวังเหนือ มีการเปิดที่ว่าการกิ่งอำเภอวังเหนือครั้งแรกเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2500 กิ่งอำเภอวังเหนือได้รับการยกฐานะเป็น อำเภอวังเหนือ ขึ้นกับจังหวัดลำปาง พ.ศ. 2542 มีการจัดแบ่งเขตการปกครองเป็นรูปแบบเทศบาลและองค์การบริหารส่วนตำบล โดยมีเทศบาลตำบลวังเหนือ เป็นศูนย์กลางและเป็นเทศบาลแห่งแรกของอำเภอวังเหนือที่ได้จัดตั้งขึ้นจนถึงปัจจุบัน

ที่ตั้ง / อาณาเขต

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอพาน (จังหวัดเชียงราย)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอแม่ใจและอำเภอเมืองพะเยา (จังหวัดพะเยา)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภองาว อำเภอแจ้ห่ม และอำเภอเมืองปาน
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเวียงป่าเป้า (จังหวัดเชียงราย)

เขตการปกครอง

อำเภอวังเหนือแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 8 ตำบล 80 หมู่บ้าน ดังนี้

ที่	ชื่อตำบล	จำนวนหมู่บ้าน
1	ทุ่งฮั้ว	12
2	วังเหนือ	9
3	วังใต้	7
4	ร่องเคาะ	16
5	วังทอง	8
6	วังซ้าย	10
7	วังแก้ว	7
8	วังทรายคำ	8

ที่มาข้อมูล : https://th.wikipedia.org/wiki/อำเภอวังเหนือ